آرتریت زانو و روش های درمانی آن

التهاب مفاصل یا آرتریت یکی از بیماری های شایع است که در هر قسمت از بدن به خصوص زانو ممکن است رخ دهد. بیماری آرتریت می تواند فعالیت های بسیار ساده ای همچون راه رفتن و بالا رفتن از پله ها را مختل نماید به نحوی که دیگر فرد قادر به انجام این نوع فعالیت ها نخواهد بود .

استئوآرتریت یا ساییدگی مفاصل و شایعترین آرتروز، آرتریت روماتوئید می باشد. بیماری آرتریت زانو درمان قطعی ندارد اما با انجام برخی از اقدامات درمانی می توان به تسکین درد و بهبودی فرد کمک کرد .

آناتومی زانو به چه صورتی است؟

یکی از قوی ترین و طویل ترین مفاصل بدن، زانو می باشد. زانو متشکل از انتهای تحتانی یا زیرین استخوان فمور، کاسه زانو و انتهای فوقانی تبیا می باشد. انتهای این سه استخوان را غضروف مفصلی می پوشاند که شامل مایعی بسیار نرم و لغزنده است. این مایع، هنگام ایستادن و نشستن و به طور کلی هنگام خم شدن، از زانو محافظت می نماید.

قسمتی به نام منیسک در زانو وجود دارد که در میان استخوان فمور و تبیا قرار گرفته است. منیسک باعث می شود تا مفصل در جای خود ثابت بماند. همچنین مفصل زانو را غشای سینوویال می پوشاند که با رها کردن مایعی، باعث می شود تا از اصطکاک و سایش استخوان ها بر روی هم، جلوگیری کند.

آرتریت زانو چیست؟

می توان گفت، آرتریت یک نوع التهاب یک یا چند مفصل است که با گذشت و افزایش سن نیز بدتر می شود. آرتریت زانو همچنین می تواند ناشی از آسیب هایی باشد که با ضایعه کیسه سینوویال، بافت و غضروف مفاصل زانو در ارتباط است.  از مهم ترین علائم آرتریت زانو می توان به احساس درد یا خشکی در مفاصل زانو اشاره کرد.

انواع آرتریت زانو کدام ها هستند؟

• آرتریت روماتوئید
• استئوآرتریت
• آرتریت بعد از آسیب و صدمه

آرتریت روماتوئید

یکی از انواع آرتریت زانو، آرتریت روماتوئید است که می تواند به صورت همزمان، چند مفصل بدن را درگیر کند. این نوع بیماری به طور قرینه ای وار در زانو و مفاصل آن ظاهر می شود. این بدین معنی است که اگر یکی از مفاصل بدن در یک طرف بدن دچار مشکلی شود، قسمت دیگر مفصل بدن نیز تحت تاثیر مفصل قرینه آن قرار گرفته و خود نیز دچار مشکل می گردد.  در این نوع بیماری، غشای سینوویال که مفصل زانو را پوشش می دهد، متورم شده و سبب درد و سفتی در قسمت زانو می گردد.

آرتریت روماتوئید، نوعی بیماری اتوایمیون است؛ به طوریکه سیستم های ایمنی بدن، به سلول ها و بافت های خودی حمله کرده و آن ها را به خطر جدی می اندازد. اگر چنین وضعیتی پیش بیاید، رباط ها و غضروف ها که بافت های طبیعی زانو را تشکیل می دهند، آسیب دیده و سبب نرمی استخوان نیز می شوند.

استئوآرتریت

از شایع ترین و رایج ترین انواع آرتریت زانو، استئوآرتریت است. این نوع بیماری، بسیار خطرناک و آسیب زننده بوده، به طوریکه می تواند سبب تخریب و ساییدگی مفصل زانو گردد. این نوع بیماری بیش تر در افراد مسن و بالای 50 سال مشاهده می شود. روند این بیماری به گونه ای است که به مرور زمان می تواند مفاصل زانو را ساییده کرده و ناهموار کند. این ساییدگی سبب می شود تا فضای محافظی که میان استخوان ها وجود دارد، کاهش پیدا کند که در نهایت باعث درد در ناحیه زانو می شود. پیشرفت بیماری استئوآرتریت تدریجی بوده و با گذشت و مرور زمان شدت می یابد.

آرتریت بعد از آسیب و صدمه

نوعی دیگر از آرتریت زانو وجود دارد که معمولا ناشی از فشارهایی است که ممکن است بر زانو وارد شود. فشارهای وارد شده به زانو می تواند ناشی از شکسته شدن مفاصل زانو، آسیب دیدن و فشار بر روی زانو با بلند کردن اجسام سنگین و … . اگر این نوع فشارها بر روی زانوی فردی وارد شود، می تواند باعث بروز و مشاهده علائم آرتریت زانو شود. از جمله مواردی که سبب آرتریت می گردد، می توان به پارگی و آسیب دیدگی منیسک زانو اشاره کرد که باعث درد و آسیب در زانو می شود.

علائم بیماری آرتریت زانو

بیماری آرتریت زانو علائم بسیاری دارد اما از جمله علائم شایع آن درد، التهاب و سفتی مفصل می باشد . در این بیماری درد با گذشت زمان شدت بیشتری پیدا خواهد کرد . همچنین درد در صبح ها و در هنگام انجام فعالیت های شدید تشدید می یابد، گاهی اوقات ممکن است برخی از افراد در روزهای بارانی درد بیشتری را احساس نمایند.

تشخیص بیماری آرتریت زانو

تشخیص از چند طریق صورت می پذیرد که عبارت است از:

• معاینات بالینی
• معاینات فیزیکی
• عکس برداری

عکس برداری یکی از بهترین روش های تشخیص بیماری های ارتوپدی به شمار می آید که با کمک اشعه ایکس، سی تی اسکن و ام.آر.آی می توان به تشخیص آسیب های استخوانی و بافت نرم مفاصل پرداخت .

روش های درمانی آرتریت زانو

بیماری آرتریت زانو درمان قطعی نخواهد داشت اما با انجام اقدامات درمانی می توان به تسکین درد و بهبود دامنه حرکتی بیمار پرداخت. روش های درمانی با جراحی و غیر جراحی برای این بیماری وجود دارد که در ادامه به شرح هریک از آن ها می پردازیم.

درمان غیر جراحی

روش های غیرجراحی برای درمان بیماری آرتریت زانو وجود دارد، که عبارتند از :

تغییر سبک زندگی

سبک زندگی نقش بسزایی در درمان بیماری آرتریت زانو خواهد داشت . کمتر استفاده نمودن از پله، اجتناب از انجام فعالیت های سنگین ورزشی و کاهش وزن از عوامل بسیار مهم در بهبود این بیماری به شمار می آید .

فیزیوتراپی

بهتر است به منظور درمان با تجویز متخصص ارتوپدی برنامه های فیزیوتراپی را با توجه به شرایط فرد در نظر گرفته شود و با انجام آن حرکات به بهبود دامنه حرکتی و درمان بیماری پرداخت .

سایر روش های درمانی

• استفاده از عصا و واکر
• استفاده از کمپرس های سرد و گرم
• استفاده از کرم ها و پماد های موضعی

درمان دارویی

داروهای مختلفی به منظور درمان بیماری آرتریت زانو وجود دارد که تجویز و مصرف هر کدام از داروها با توجه به وضعیت بیمار متفاوت خواهد بود . بهتر است پس از تشخیص بیماری با تجویز پزشک به درمان دارویی بپردازید و از مصرف خودسرانه داروها بپرهیزید.

درمان جراحی

در صورتی که بیماری با اقدامات درمانی اولیه بهبود نیابد، متخصص ارتوپدی درمان جراح را توصیه می نماید که این درمان ها به شرح ذیل می باشد :

آرتروسکوپی

یکی از روش های جراحی کم تهاجمی آرتروسکوپی می باشد که در این روش، جراح با ایجاد برش های بسیار کوچک با استفاده از آرتروسکوپ به تشخیص و درمان مشکلات مفصل زانو می پردازد . این شیوه جراحی به منظور درمان بیماری استئوآرتریت مفصل زانو و پارگی های منیسک تجویز می شود .

گرافت پیوند غضروف

یکی دیگر از روش های جراحی گرافت و پیوند غضروف می باشد . در مواقعی که نواحی از غضروف فرد آسیب دیده باشد از این روش جراحی استفاده می گردد .

سینووکتومی

در جراحی سینووکتومی نواحی آسیب دیده مفصل برداشته می شود تا میزان درد و التهاب کاهش یابد .

استئوتومی

جراحی استئوتومی معمولا در مراحل اولیه بیماری زمانی که بخشی از مفصل آسیب دیده باشد، مورد استفاده قرار می گیرد . در این روش با برداشتن بخشی از استخوان و تغییر شکل استخوان می توان به بهبود بیماری پرداخت .

مراقبت های بعد از درمان آرتریت زانو

پس از درمان های جراحی آرتریت زانو فرد باید دوران نقاهت را طی کند و در این زمان بهتر است به توصیه های متخصص ارتوپدی گوش فرادهد و به منظور تسریع بهبودی، مراقبت های بعد از جراحی را  رعایت نماید . مدت زمان دوره نقاهت با توجه به نوع جراحی متفاوت خواهد بود .

فیزیوتراپی، استفاده از عصا و واکر و مصرف داروها در این زمان به بهبودی هر چه سریع تر کمک خواهد نمود .

نتیجه گیری

در صورت مشاهده هر گونه علائم بدون اتلاف وقت به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید تا با تشخیص به موقع بیماری از پیشرفت بیماری کاسته و درمان صورت گیرد .

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به متخصص ارتوپدی خوب در شیراز مراجعه نمایید .