لگن درد
درد لگن به دلایل مختلفی بوجود می‌آید، به همین خاطر نباید آن را ساده انگاشت و درمانش را نادیده گرفت. درد لگن معمولا در پایین ترین قسمت شکم یا لگن احساس می‌شود.
درد مزمن لگن به طورکلی دردی است، در صورتی که به علت عادت ماهیانه، ارتباط جنسی و یا حاملگی نباشد و بیش از شش ماه طول بکشد، می تواند نشان دهنده مشکلات اسکلتی و استخوانی باشد. زنان معمولا هنگام مقاربت، عادت ماهیانه و یا حاملگی درد لگن را تجربه می‌کنند؛ اما از آنجایی که ناحیه لگن شامل رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و گردن رحم یا مهبل است، درد ناحیه لگن درواقع وجود درد در این یکی از این نواحی می‌باشد. به دلیل تفاوت در ساختار اسکلت بندی زنان و مردان، درد لگن در زنان شابع تر از مردان است. علت احساس درد لگن در مردان ممکن است به دلیل مشکلات پروستات باشد.
با توجه به علت درد لگن، درمان آن نیز متفاوت است. معمولا پزشک متخصص از راه آزمایش، عکس برداری و … علت درد را ریشه یابی می‌کند، سپس به درمان می پردازد.
چه عواملی باعث ایجاد درد در لگن می شود؟
عوامل زیادی باعث ایجاد درد ناحیه لگن می‌شوند که در ادامه به مهم ترین علت ها اشاره می شود:
- یبوست
یبوست می‌تواند علت بروز درد لگن باشد، مخصوصا اگر یبوست بر قسمت انتهایی روده تاثیر مخرب گذاشته باشد.
- مشکلات روده ای
برخی از مشکلات روده ای مانند کولیت زخمی (بیماری التهابی که روده‌ها به خصوص روده بزرگ و راست روده را درگیر می‌کند.)، سندروم روده تحریک پذیر و دیورتیکولیت (دیور تیکولیت در واقع بیماری است که اغلب باعث ایجاد التهاب در جداره روده بزرگ می‌شود.) می‌توانند از عوامل زیاد کننده درد در قسمت لگن باشند.
- آندومتریوز
زمانی که بافتی مشابه، بافتی که رحم را تشکیل داده، در خارج از رحم شروع به رشد کند، آندومتریوز اتفاق می‌افتد. شایع ترین محلی که آندومتر (بافت داخلی رحم) در آن رشد می‌کند لگن می باشد. در این قسمت نیز بیشتر تخمدان ها دچار آندومتریوز می‌شوند. آندومتریوز باعث ایجاد دردهای شدید لگنی می‌شود.
- فیبروئیدها
رشد توده‌های خوش خیم در داخل دیواره رحم را فیبروئید می‌گویند. فیبروئیدها باعث درد شدید در ناحیه لگن و کمر می‌شوند.
- بیماری‌های التهابی لگن (Pelvic inflammatory disease (PID))
بیماری‌های التهابی لگن (PID) از عفونت‌های سیستم تولید مثل زنان است و در این نوع عفونت رحم، لوله‌های رحم و دستگاه تولید مثل دچار عفونت می‌شود. این عفونت از نوع عفونت‌های مقاربتی می‌باشدو باعث ایجاد درد شدید در ناحیه تحتانی شکم و لگن می‌گردد.
- دردهای تخمک گذاری
در میانه چرخه قاعدگی که تخمک گذاری اتفاق می‌افتد دردهای جرئی و یا شدیدی در ناحیه انتهایی کمر و یا لگن احساس می‌شوند. به این درد، درد تخمک گذاری و یا mittelschmerz (میتسچمرز) می‌گویند.
- بافت اسکار یا چسبندگی
ممکن است عفونت‌ها و یا جراحی‌های قبلی باعث ایجاد اسکار و چسبندگی در لگن شوند و دردهای مزمن لگن را ایجاد کنند.
- عفونت‌های مقاربتی (Sexually transmitted infections(STI))
عفونت‌های مقاربتی معمولا دردی ندارد و برخی از آنها باعث ایجاد گرفتگی لگن و درد می‌شوند. اگر عفونت‌های مقاربتی (STI) درمان نشوند تبدیل به عفونت‌های التهابی لگن (PID) خواهند شد.
- دردهای قاعدگی
معمولا چند روز قبل از شروع قاعدگی درد‌هایی در قسمت تحتانی لگن احساس می‌شود. اگر این گرفتگی و درد بسیار شدید باشد نشانه‌ای از وجود آندومتریوز است.
- حاملگی خارج از رحم
معمولا تخمک بارور شده از طریق لوله‌های رحم، وارد رحم می‌شوند و در آنجا شروع به رشد می کنند. حال اگر لوله‌های رحم آسیب دیده باشند و یا مسدود شده باشند و تخمک بارور شده نتواند وارد رحم شود، در همان لوله رحم رشد خود را می‌کند.
همانطور که عنوان شد در حاملگی خارج از رحم تخمک بارور شده در جایی غیر از رحم شروع به رشد می‌کند. حال اگر این تخمک‌ها در شکم و لگن شروع به لانه گزینی کنند، با بزرگتر شدن باعث ایجاد فشار به اعصاب و عضله شده و سبب بروز درد می‌شوند.
- آپاندیس
آپاندیس که در قسمت تحتانی شکم قرار دارد، اگر بزرگ شود به روده بزرگ فشار وارد کرده و باعث ایجاد درد در لگن و کمر می‌شود.
- فتق
فتق یا هرنیا زمانی رخ می‌دهد که عضلات شکم ضعیف شده و به دنبال آن پارگی و یا کشیدگی در جداره شکم اتفاق می‌افتد. براثر ایجاد فتق درد شدیدی در ناحیه لگن احساس می‌شود.
- گرفتگی یا اسپاسم عضلات کف لگن
لگن از چندین عضله تشکیل شده است که وظیفه پشتیبانی از مثانه، دستگاه تولید مثل و روده را برعهده دارد. مانند عضلات دیگر اگر عضلات کف لگن دچار گرفتگی شوند، درد در این ناحیه را ایجاد می‌کنند.
- التهاب پروستات
عفونت و التهاب و همچنین سرطان خوش خیم پروستات باعث بوجود آمدن درد در ناحیه کمر، لگن و سوزش ادرار در مردان می‌شود.
- عفونت‌های اداری (Urinary tract infection (UTI))
عفونت های اداری غالبا باعث ایجاد سوزش هنگام ادرار و یا تکرر در ادار می‌شود اما اگر عفونت شدید و طولانی مدت باشد فرد دچار گرفتگی و درد لگن می‌شود.
- سنگ کلیه
سنگ کلیه از طریق مثانه و مجاری ادرار دفع می‌شود که این باعث ایجاد درد در قسمت‌های تحتانی لگن می‌شود.
- کیست تخمدان
تخمدان در عمق لگن قرار دارد و رشد توده تخمدان و ایجاد فشار به اعضا و عضلات مجاور باعث ایجاد درد لگن می‌شود. توده‌های تخمدان شامل کیست تخمدان، توده‌های خوش خیم و بد خیم هستند.
چه زمانی دردهای لگنی مشکل تلقی می‌شود؟
- شدید شدن دردهای قاعدگی (بیش از حد معمول)
- خونریزی واژن، لکه بینی یا ترشحات واژن
- ادرار دردناک یا سخت
- خون در ادرار
- درد هنگام مقاربت
- درد زیاد در ناحیه لگن
- درد در ناحیه کشاله ران
چگونه علت درد لگن تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص درد لگن پزشک باید اطلاعاتی در مورد سابقه پزشکی شما داشته باشد و با کمک یک سری آزمایش تکمیلی به اطلاعات تشخیصی کامل می‌رسد.
ارزیابی‌های زیر معمولا برای تشخیص دردهای لگنی انجام می‌شود:
- آزمایش خون و ادرار
- تست های بارداری در زنانی که در سن باروری
- آزمایش عفونت واژینال یا آلت تناسلی برای بررسی بیماری
- MRI
- غربالگری تراکم استخوان (نوع خاصی از اشعه ایکس برای تعیین استحکام استخوان)
- لاپاراسكوپی تشخيصی (روشی كه ديد مستقيمی به ساختارهای لگن و شكم می دهد)
- هیستروسکوپی (روش بررسی رحم)
- آزمایش مدفوع (بررسی نمونه مدفوع خون میکروسکوپی)
- آندوسکوپی تحتانی
- سونوگرافی
- سی تی اسکن شکم و لگن
درد لگن چگونه درمان می شود؟
درمان درد لگن بسته به علت، شدت و میزان درد متفاوت است. گاهی اوقات، درد لگن با داروهایی از جمله آنتی بیوتیک‌ها درمان می‌شود. اگر درد ناشی از مشکل یکی از اندام‌های لگن باشد، ممکن است روش جراحی پیشنهاد شود. یک پزشک حاذق می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد روش‌های مختلف درمانی دردهای لگن به شما ارائه دهد. راه‌ها و درمان های پیشنهادی متخصص ارتوپدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فیزیوتراپی
- حرکات اصلاحی و ورزشی
- درمان های دارویی
- جراحی
درمان خانگی درد لگن
در بسیاری موارد که درد لگن خفیف است می‌توان از درمان‌های خانگی استفاده کرد. می‌توان با استفاده از دارو‌های ضد درد، انجام ورزش سبک و ملایم یا حرکات کششی، قراردادن کیسه آب گرم روی لگن، درد را تا حدودی کاهش داد.
آیا ورزش به درد لگن کمک می کند؟
ورزش را به عنوان یک روش برای کاهش تورم که منجر به درد مزمن لگن می‌شود، انجام دهید.
هنگامی درد لگن داریم به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
کسانی که از درد مزمن لگن رنج می‌برند پس از انجام مراحل اولیه معالجه و تشخیص علت درد، در صورتی که درد مرتبط با مشکلات اسکلتی و استخوانی باشد به متخصص ارتوپدی ارجاع داده می شود.
راه های ارتباطی دکتر مجید عابدی:
شماره های تماس: ۳۲۳۱۳۰۲۱-۰۷۱ و ۰۹۳۳۲۷۷۸۶۷۰
صفحه اینستاگرام: dr_majidabedi
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به متخصص ارتوپدی خوب در شیراز مراجعه نمایید.
